یکی از قطعات سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو سیبک است. سیستم جلوبندی خودرو مجموعه پیچیدهای از اتصالات، بوشها و بلیرینگها است که به چرخهای جلو اجازه میدهد که به بالا و پایین به طور مستقل حرکت کرده و بتوانند با یکدیگر به چپ یا راست بپیچند.
در طول حرکت سیستم تعلیق، حداکثر تماس لاستیک با جاده به منظور کنترل بهینه خودرو و سایش تایرها ایجاد میشود. سیبکها جزء اجزاء بسیار مهم سیستمهای جلوبندی میباشند که اتصالات مختلفی را به یکدیگر وصل کرده و به آنها اجازه حرکت میدهد.
سیبکهای جی آی اس پی از معدود سیبکهای موجود در بازار است که علاوه بر احراز گرید خودروساز دارای نشان استاندارد ملی ایران است. جنس منحصر به فرد گردگیرهای این سیبکها به همراه شیوه پیشرفته مونتاژ آن قطعه را حتی پس از مدت گارانتی در برابر نفوذ گرد و غبار محافظت میکند. از سطح عملکرد بهینه سیبکهای جی آی اس پی در برابر فشارهای ناشی از نیروهای کششی و فشاری در آزمایشگاههای ویژه کنترل کیفی اطمینان حاصل میشود.
احتمالا شما هم نیز نام این قطعه را شنیدهاید و به دنبال کسب اطلاعات و آشنایی بیشتر با آن هستید. سیبک یکی از محصولاتی است که در جی آی اس پی به فروش میرسد. در این بخش از سایت به معرفی این قطعه و عملکرد آن در خودرو خواهیم پرداخت. همچنین نشانهها و علائم خرابی آن را خدمتتان ارائه میکنیم.
سیبک چیست و چه وظیفه ای در خودرو دارد؟
همانند مفاصلی که استخوان پا را به لگن متصل کرده و نگه میدارند، سیبکها نیز سیستم تعلیق جلوی خودروی شما را به یکدیگر متصل کرده و نگه میدارد. به روشی که پاهای شما میتوانند به بالا و پایین حرکت کرده، سیبک نیز به چرخها و تعلیق خودرو اجازه میدهد که با یکدیگر و به همان روش حرکت کنند.
سیبکها رنج حرکتی محدودی را در همه جهات ایجاد کرده و محوری بین چرخها و سیستم تعلیق خودرو هستند. یک سیبک به تنهایی زمانی استفاده میشود که نیاز به حرکت آزادانه در ۲ صفحه به طور همزمان به همراه چرخش در آن صفحات باشد. تلفیق دو عدد از این اتصالات یا طبق، حرکت را در سه صفحه امکان پذیر کرده و اجازه میدهد تا بخش جلویی خودرو فرماندهی شده و فنر و کمک فنرها کنترل رانندگی و راحتی را ایجاد کنند.
سیبک که جزء مهمترین قطعات در سیستمهای تعلیق خودرو محسوب میشود، گوی فلزی دستهداری است که درون یک محفظه کروی از جنس فولاد سخت شده قرار گرفته و دور آن با لاستیک پوشانده میشود. این قطعه به عنوان محور چرخشی، چرخها را به نحوی به سیستم تعلیق متصل میکند. در اتصال بوسیله سیبک حرکت بین دو قطعه بدون کمترین اصطحکاک انجام میشود.
نحوه عملکرد سیبک در خودرو
سیبک فرمان جهت ایجاد حرکت از جمله حرکت دورانی در دو محور متفاوت به صورت همزمان مورد استفاده قرار میگیرد، به این ترتیب این قطعه به همراه طبقها امکان ایجاد حرکت در هر سه محور مختصات را فراهم آورده که در نتیجه هدایت و فرمان دهی به قسمت جلوی خودرو و سیستم تعلیق برای خنثی سازی حرکتهای ناخواسته را ممکن میسازد. این قطعات که که مقداری از وزن خودرو را نیز متحمل میشوند معمولا از یه سو به طبق و از سوی دیگر به متعلقات چرخ متصل میشوند.
در اتصال طبقها به چرخ یا اتصال بازوی فرمان به چرخ از سیبکها (اتصال گوی و کاسه) استفاده میشود و به طور کلی میتوان گفت که وظیفه این قطعه در سیستم فرمان، ایجاد امکان گردش چرخها است.
این قطعات در معرض نیروهای کششی و فشاری قرار میگیرند. به طوریکه وقتی سیبکی در بالای طبق پایینی و زیر محور چرخ قرار میگیرد، تحت تاثیر نیروی کششی بوده، و این بدان علت است که محور چرخ متمایل به بالا و طبق متمایل به پایین است. در نتیجه کشیده میشود. زمانیکه این قطعه در زیر طبق بالایی و روی محور چرخ قرار میگیرد تحت تاثیر نیروی فشاری میباشد. زیرا محور چرخ بوسیله چرخ متمایل به بالا و طبق نیز با کشش فنر به پایین متمایل میشود، در نتیجه سیبک کشیده میشود.
در صورت عملکرد ناقص و یا خرابی این قطعه، خودرو در وضعیت بسیار خطرناکی قرار میگیرد، به همین دلیل است که این یک قطعه فوق ایمنی محسوب میشود. سیبک معیوب باعث میشود که فرمان پذیری خودرو، سایش غیرمعمول تایرهای و یا انحراف خودرو از مسیر مستقیم اتفاق افتد.
سیبکها تا چه مدتی کار میکنند؟
بیان این موضوع تا حد زیادی به نحوه و محیط رانندگی وابسته است. به طور کلی سیبک جزء قطعاتی است که طول عمر بالایی داشته و برای مدت طولانی کار میکند. اما اگر در مسیرهای ناهمواری رانندگی میکنید، طول عمر قطعات پایین آمده و در کوتاه مدت نیاز به تعویض دارند.
این قطعات در دو طرف خودرو مورد استفاده قرار میگیرند و کارایی آنها به یک اندازه است. بنابراین بهتر است که هر دو آنها را به یکباره تعویض کنید.
علائم و نشانههای خرابی سیبک فرمان
بالا بودن طول عمر سیبک به معنای استفاده تا آخر عمر خودرو نیست. همانطور که گفتیم با توجه به مسیر و شرایط رانندگی احتمال خرابی زودرس آن وجود دارد. در صورت خرابی همزمان این قطعه و سوکت، احتمال لق شدن آن وجود دارد. زیرا در صورت خرابی همزمان سوکت و سیبک، تلورانس نزدیک آنها نیز از بین خواهد رفت.
نشانهها و علائمیکه خرابی سیبک را به طور خلاصه به شما گوشزد میکنند عبارت اند از :
- سایر قطعات فرمان و سیستم تعلیق خودرو نیز دچار فرسودگی و خرابی میگردند.
- امکان سایش تایرهای جلو وجود دارد.
- ممکن است که بعد از عبور از پیچ، فرمان به طور مستقیم به وضعیت قبلی باز نگردد.
- فرمان خودرو بیش از اندازه خلاصی دارد.
- احتمال شنیده شدن صدای تقه از سگدست وجود دارد.
- کیفیت و کنترل فرمان خودرو کاهش پیدا کرده است. به عبارتی بیش از اندازه سفت یا خلاص شده و موجب انحراف خودرو میگردد.
- لرزش فرمان در جادههای مسطح یکی از نشانههای خرابی سیبک به شمار میآید.
- ساییدگیهای نامسطح چرخها یا از بین رفتن عاجهای لبههای بیرونی لاستیک جلویی میتواند از نشانههای دیگر محسوب گردد.
- هنگامیکه سیبکهای خودرو شل یا لق میشوند، صداهای متناوبی از اطراف یا گوشهای از خودرو به گوش میرسند. در هنگام عبور از سطوح ناهموار این صداها بیشتر شده یا ممکن است که به محض عبور از روی آن بیشتر گردد.
تاثیر رانندگی با سیبک خراب بر خودرو
در صورت بروز هر یک از نشانههای فوق، فرض را بر خرابی سیبک قرار دهید. مطمئن باشید که با خرابی آن، خیلی سریع خودرو دچار مشکل میگردد. بی توجهی به این موضوع و رانندگی با آن ممکن است موجب رها شدن چرخها یا به کام مرگ کشاندن سرنشینان خودرو گردد.
سیبکها بر قطعات مختلفی در خودرو موثر بوده و موجب خرابی آنها میگردد. در ادامه به تاثیرات مخرب آن بر قطعات خودرو اشاره میکنیم.
· خرابی سیستم تعلیق
سیبکها جزئی از سیستم تعلیق خودرو به شمار میآیند. در صورتی که سیبکها خراب یا قفل شوند، عملا عملکرد سیستم تعلیق خودرو با مشکل جدی روبه رو میگردد. همانطور که بیان کردیم، این قطعه مانند مفصل پا بوده و موجب حرکت قطعات میگردد. در صورت خرابی یا قفل شدن، ارتباط قطعات با یکدیگر قطع میشود.
· خرابی لاستیک
هنگامی سیبکها خراب میشوند، کنترل آنها به دست اینرسی خواهد افتاد. تا مادامیکه اینرسی آنها را به بخش دیگر هدایت نکند، سیبکها در همان بخش میمانند. بنابراین با خرابی سیبک احتمال خرابی بخشی از لاستیکها وجود دارد.
· شکسته شدن سیبک
بدترین چیزی که در خرابی سیبکها اتفاق میافتد، شکستگی آنها است. با بروز مشکل در سیبکها احتمال شکستگی آنها از قسمت سوکت یا استاد میله شمع وجود دارد.
با شکسته شدن سیبک، فاجعه شروع میشود. چرخها به بیرون هدایت خواهند شد و تا مادامیکه نتوانید آن را کنترل کنید، تایرها به قسمت گلگیر و سایر قطعات جلوبندی برخورد میکنند. در خوشبینانهترین حالت، احتمال قطعات جلوبندی، گلگیر و لاستیکهای خودرو آسیب میبینند.
تعویض قطعه
در صورت مشاهده هرگونه ایرادی در اسرع وقت باید نسبت به تعویض این قطعه حیاتی اقدام نمود. از جمله این ایرادات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- له شدن یا ترک خوردگی پوسته سیبک (ناشی از ضربات شدید در اثر تصادف یا عبور از مسیرهای ناهموار)
- پارگی گردگیر
- زنگ زدگی و یا خوردگی شدید سیبک
- لقی و سایش بیش از حد قطعات داخلی سیبک به مرور زمان
- خرابی رزوه پیچ سیبک و یا هرز شدن مهره
در مورد این قطعه مانند دیگر اتصالات مکانیکی باید گریس کاری مناسبی انجام شود و به منظور جلوگیری از اتلاف روانکارهای داخل قطعه، از گردگیر مناسب استفاده می شود.
- سیبکها معمولا قابل تعمیر نیستند زیرا به صورت پرسی ساخته میشوند. در نتیجه به راحتی قابل تعویض هستند.
عیب یابی سیبک
علائم زیر را می توان از نشانه های معیوب بودن سیبک فرمان دانست:
- سایش بیش از حد تایرهای جلو
- افت کیفیت فرمانپذیری (سفت شدن فرمان و انحراف خودرو)
- عدم بازگشت اتوماتیک فرمان پس از عبور از پیچ
- کشیده شدن فرمان
- خلاصی بیش از حد فرمان
- لقی و صدای تقه مانند از سگدست
خرابی سیبکها، اتفاق رایجی نیست. اما با توجه به شرایط جادهها و مسیرهای رانندگی، این احتمال وجود دارد. در قسمت فوق به نشانهها و علائم خرابی آن اشاره کردیم. اما بهترین زمان تعویض آن چه موقعی است؟ شاید این سوال برای شما هم نیز به وجود آمده باشد.
سیبکهای سالم، به صورت معمولی حرکت میکنند. یکی از نشانههایی که تعویض آن را به شما گزارش میدهد، بالا و پایین شدن آنها است. درواقع سیبکهایی که سالم هستند، حرکت عمودی ندارند. با دیدن این نشانه میتوانید نسبت به تعویض آن اقدام کنید. البته نشانههای دیگری نیز هستند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
به طور کلی در صورت مشاهده هرگونه ایرادی در اسرع وقت باید نسبت به تعویض این قطعه حیاتی اقدام نمود. از جمله این ایرادات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- له شدن یا ترک خوردگی پوسته سیبک (ناشی از ضربات شدید در اثر تصادف یا عبور از مسیرهای ناهموار)
- پارگی گردگیر
- زنگ زدگی و یا خوردگی شدید سیبک
- لقی و سایش بیش از حد قطعات داخلی سیبک به مرور زمان
- خرابی رزوه پیچ سیبک و یا هرز شدن مهره
در مورد این قطعه مانند دیگر اتصالات مکانیکی باید گریس کاری مناسبی انجام شود و به منظور جلوگیری از اتلاف روانکارهای داخل قطعه، از گردگیر مناسب استفاده میشود.
این قطعات معمولا قابل تعمیر نیستند زیرا به صورت پرسی ساخته میشوند. در نتیجه به راحتی قابل تعویض هستند.
تست و آزمایش سیبکها
وظیفه خود میدانیم که بار دیگر تاکید کنیم که خرابی سیبک را جدی بگیرید. خرابی این قطعه تنها آسیب به قطعات خودرو نیست. بلکه جان سرنشینان آن را نیز به خطر میاندازد. همچنین به خاطر داشته باشید که تعویض این قطعه به این آسانی نیست و نمیتوانید به تنهایی این کار را انجام دهید.
تست و آزمایش سیبک از عهده افراد عادی خارج است. در اغلب خودروها این قطعه درون سینی قرار دارد. به همین دلیل پیشنهاد میکنیم که برای تعویض این قطعه به یک شخص کارشناس و باتجربه در این زمینه مراجعه کنید.
این افراد امکانات و تجربه لازم را در تعویض و تعمیر قطعات خودرو را در کارنامه خود دارند. همچنین بعد از نصب به کمک ابزارهایی که در اختیار دارند صحت عملکرد و کارایی آنها را بررسی میکنند.
دلایل خرابی سیبک چیست ؟
جمله ی معروف ” پیشگیری بهتر از درمان است” در این رابطه نیز صدق میکند. هنگامیکه سیبک خراب میشود یا آسیب میبیند، چاره ای جزء تعویض آن وجود ندارد. در این شرایط علاوه بر مشکلاتی که به وجود میآورد، شما را مستلزم پرداخت هزینه اضافی نیز میکند.
شما میتوانید با شناسایی علتها و دلایل خرابی از این قطعه محافظت کنید. با شناخت این عوامل طول عمر قطعات افزایش یافته و کمتر دچار آسیب و خرابی میگردند. در ادامه به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد.
- پارگی گردگیر سیبک : هنگامیسیستم تعلیق خودرو بیش از اندازه مورد فشار قرار میگیرد، گردگیر سیبک خودرو دچار پارگی شده و خراب میشود.
- خوردگی سیبکها : عبور از مسیرهای ناهموار و پر از دست انداز، مطمئنا به سیبک آسیب میرساند. همچنین لاستیکهای نامناسب خودرو از دیگر مواردی است که برای این قطعه خطرناک است. این عوامل در کنار یکدیگر موجب خوردگی آنها میگردند.
- هرز شدن پیچ و مهرهها : اگر به خاطر داشته باشید، در بخش تعویض سیبک اشاره کردیم که این کار باید توسط فردی خبره و کارشناس انجام گیرد. زیرا بد بستن پیچها یا فشار بیش از اندازه به آنها موجب هرز شدن پیچ و مهره سیبک میگردد.
- زنگ زدگی : این اتفاق نتیجه عدم مراقبت و نگهداری از خودرو است. در هنگام پارک خودرو یا عبور از مسیرها باید مراقب باشید. ورود آب و رطوبت به درون خودرو، موجب زنگ زدگی قطعات و در نتیجه کاهش طول عمر آنها میگردد.
همانطور که مطالعه کردید، این اتفاقات در نتیجه سهل انگاری ما اتفاق خواهند افتاد. با اندکی توجه و رعایت برخی اصول میتواند به راحتی از خرابی آنها جلوگیری کرد.
مزیت های سیبک جی آی اس پی (چرا GISP)
- سیبکهای این شرکت از معدود سیبکهای موجود در بازار است که مطابق با استانداردهای ملی ایران بوده و علاوه بر داشتن نشان استاندارد، دارای گواهینامه خودروساز نیز میباشد.
- یکی از عوامل موثر در دوام سیبک گردگیر آن میباشد که جنس منحصربه فرد گردگیر سیبکهای جی ای اس پی به همراه شیوه پیشرفته مونتاژ آنها قطعه را تا مدتی پس از گارانتی در برابر نفوذ گرد و غبار محافظت میکند.
- همچنین از آنجایی که این قطعات مدام در معرض نیروهای کششی و فشاری قرار میگیرند، سیبکهای جی آی اس پی در برابر فشارهای ناشی از این نیروها در آزمایشگاههای ویژه کنترل کیفیت، به منظور حصول اطمینان از سطح عملکرد بهینه مورد بررسی قرار میگیرند.
- دارای تائیدیه خودروساز
- کیفیت بالا
- شامل خدمات پس از فروش و گارانتی محصول
سخن آخر
سیبک از دیگر قطعات اصلی خودرو به شمار میآید که عدم توجه به آن میتواند ضررهای مالی و جانی جبران ناپذیری را برایتان به همراه داشته باشد. همانطور که مطالعه کردید این متن به معرفی این قطعه اختصاص داده شده است. امیدواریم که بعد از مطالعه آن به سوالهای احتمالیتان پاسخ داده شود.
جی آی اس پی یکی از عرضه کنندگان قطعات و لوازم یدکی خودرو است. شما میتوانید به بخش محصولات مراجعه کرده و سپس از طریق شماره ۴۱۰۳۴۰۰۰ – ۰۲۱ نسبت به خرید آن اقدام کنید.