دردسرهای هوای بیشتر
تب استفاده از فیلترهای هوای اسپرت چند سالی است در میان علاقهمندان خودرو در کشورمان افزایش پیدا کرده است و خیلی از این افراد با انتظار زیادی این فیلترها را خریداری میکنند.
در این مقاله قصد داریم به چگونگی عملکرد فیلتر هوای خودرو و کارآیی فیلتر هوای اسپرت برای خودرو بپردازیم و بررسی کنیم آیا استفاده از فیلتر هوای اسپرت باعث افزایش قدرت یا کاهش مصرف سوخت میشود یا خیر.
موتور خودرو برای کارکرد خود نیاز به هوا دارد و این هوا را در مرحله مکش سیلندر، از هوای بیرون خودرو تامین میکند. در این میان اما یک مشکل بزرگ وجود دارد و آن وجود آلودگیها و ذرات معلق گرد و خاک در هوا است که با ورود به موتور میتوانند به دیواره سیلندر آسیبهای جبران ناپذیری برسانند. برای رفع این مشکل بخشی به نام فیلتر هوا در مسیر هوای ورودی نصب میشود و وظیفه آن هم کاملا مشخص است؛ فیلتر کردن هوای ورودی به موتور و جلوگیری از ورود ذرات خارجی به آن.
فیلتر هوای خودرو چگونه کار میکند؟
برای این منظور، اکثر فیلترهای هوای امروزی از صافیهایی با الیاف کاغذی استفاده میکنند و هوا با عبور از میان آنها تصفیه میشود و وارد منیفولد میشود. این سیستم به طور طبیعی در مقابل عبور جریان هوا اندکی مقاومت میکند که این مسئله به دلیل وجود صافیهای کاغذی است. این مقاومت در مقابل هوا تا حدی توان موتور را محدود میکند چراکه سرعت و حجم هوای ورودی به موتور را کم خواهد کرد و به همین دلیل عدهای به این فکر افتادند که فیلترها را به گونه ای تغییر بدهند که بتوانند جریان هوای بیشتری را از خود عبور دهند و این گونه بود که فیلترهای هوای اسپرت شکل گرفت.
فیلتر هوای اسپرت اغلب به صورت استوانهای یا مخروطی طراحی میشود و جنس صافیهای آنها و البته سطح گستردهتر فیلتر به گونهای است که هوای بیشتری را از خود عبور میدهد و البته به دلیل شکل ناهماهنگ آن با فیلترهای هوای عادی خودرو (که اغلب به صورت کتابی هستند) باید آنها را به طور کامل جایگزین جعبه مربوط به فیلتر هوا کرد. اما آیا با همه این دردسرها، این فیلترها واقعا کارآیی لازم را دارند؟
آیا فیلتر هوای اسپرت واقعا قدرت را افزایش میدهد؟
بسیاری از خریداران فیلترهای هوای اسپرت، پس از نصب این فیلترها بر روی خودرو انتظار معجزه از موتور را دارند اما متاسفانه معجزهای در کار نخواهد بود. در اینکه با نصب فیلتر هوای اسپرت مناسب، قدرت خودرو افزایش پیدا خواهد کرد شکی نیست چراکه با این کار هوا با مقاومت کمتری وارد موتور شده و به این ترتیب در هر بار مکش هوا به داخل سیلندر هوای بیشتری وارد میشود و این مسئله میتواند به معنای افزایش توان موتور باشد اما این افزایش بر خلاف انتظار اصلا زیاد نیست. شرکتهای تولید کننده این فیلترها، به طور عمومی افزایش قدرتی برابر با ۱ تا ۴ اسب بخار را پس از نصب سیستم فیلتر هوای اسپرت پیشبینی میکنند و بررسیهای عملی هم نشان داده افزایش قدرت تنها با نصب این فیلترها، بیش از این نیز نخواهد بود.
به عنوان نمونه قدرت یک دستگاه گلف VW Golf GTI که در ابتدا ۲۱۸ اسب بخار بود پس از نصب فیلتر هوای اسپرت به ۲۱۹ اسب بخار رسید. البته این ارقام مربوط به کیتهای استاندارد است که در آن صرفا یک فیلتر اسپرت جایگزین فیلتر استاندارد خودرو میشود اما شرکتهای تولید کننده این سیستمها گاهی کیتهای ویژه ای نیز عرضه میکنند که اجازه استفاده از فیلترهای بزرگتر را میدهد ضمن آنکه هوای ورودی به موتور را نیز اندکی خنک میکند. این کیتها گران تر است و میتواند تا ۵درصد نیز بر قدرت موتور خودرو اضافه کند.
این افزایش قدرت نیز البته چندان رقم بالایی نیست و به عنوان مثال در خودرویی مانند سمند به حدود ۵ اسب بخار میرسد. با این حساب و بر اساس ارزیابیهای عملی میتوان با اطمینان گفت نصب فیلتر هوای اسپرت به تنهایی نمیتواند تاثیر محسوسی در افزایش توان موتور خودرو داشته باشد و نباید توقع زیادی از آن داشت.
آیا فیلتر اسپرت مصرف سوخت را کاهش میدهند؟
این بخش یکی از تبلیغاتی است که فروشندگان این فیلترها به ویژه در زمانی که قیمت سوخت افزایش پیدا میکند با تاکید زیادی به دنبال آن هستند. آنها معتقدند استفاده از این فیلترها ضمن افزایش توان موتور به کاهش مصرف سوخت خودرو هم کمک میکند و از این طریق بهنوعی قصد دارند طیف خریداران خود را از علاقهمندان به خودروهای اسپرت گسترش داده و آنهایی را که به دنبال یک رانندگی اقتصادی هم هستند را به خرید این فیلترها ترغیب کنند.
اینها البته بیشتر تبلیغاتی است که از سوی فروشندگان این قطعات میشنویم اما بر خلاف انتظار، شرکتهای تولید کننده این فیلترها معمولا در این زمینه سکوت میکنند و ادعایی در زمینه کاهش مصرف سوخت توسط این فیلترها ندارند تا جایی که K&N به عنوان یکی از مشهور ترین برندها در این زمینه به شکل آشکاری در وبسایت خود اشاره کرده است که مدعی کاهش مصرف سوخت با استفاده از فیلترهای اسپرت تولیدی خود نیست.
البته این مسئله به معنای بی تاثیر بودن استفاده از فیلترهای اسپرت نیست چراکه تجربههای عملی نشان داده این فیلترها در دراز مدت میتوانند “کمی” مصرف سوخت را بهبود بخشند. واقعیت آن است که رابطه مستقیمی میان مقاومت فیلتر در مقابل عبور هوا و میزان مصرف سوخت وجود دارد. این فیلترها به دلیل آنکه میتوانند هوای بیشتری را از خود عبور دهند باعث احتراق اندکی بهتر میشوند که به معنای نیاز به سوخت کمتر است. از سوی دیگر این فیلترها به دلیل آنکه ابعاد روزنههای فیلتر بزرگتری دارند عملا دیرتر مسدود میشوند، امری که در یک فیلتر معمولی به شدت بر روی مصرف سوخت تاثیر منفی میگذارد.
به این ترتیب این فیلترها شاید به طور مستقیم تاثر چندانی در کاهش مصرف سوخت نداشته باشند اما میتوانند جلوی افزایش مصرف سوخت را بگیرند. این مسئله را شاید نتوان یک مزیت بسیار بزرگ برای این فیلترها دانست چراکه میتوان به سادگی با تعویض به موقع فیلترهای هوای معمولی هم از بروز این پدیده تا حد زیادی جلوگیری کرد و از این جهت فیلترهای هوای اسپرت را نمیتوان به شکل قابل ملاحظهای برتر از فیلترهای کاغذی عادی دانست ضمن آنکه معمولا با نصب این فیلترها، رانندگان به دلیل احساس داشتن قدرت بیشتر، فشار بیشتری هم به پدال گاز میآورند و این مسئله باعث افزایش مصرف سوخت میشود.
معایب فیلتر هوای اسپرت
هر چند در زمینه افزایش توان و کاهش مصرف سوخت با کمک فیلترهای هوای اسپرت همچنان حرفهایی باقی مانده است اما حتی اگر کارآیی این فیلترها این بخشها را بپذیریم و آنها را به عنوان جنبههای مثبت آن در نظر بگیریم، باید به بخشی از جنبههای منفی این فیلترها نیز اشاره کنیم و آن توانایی کمتر آنها در فیلتر کردن ذرات پیش از ورود به موتور خودرو است.
نباید فراموش کنیم اصلی ترین وظیفه فیلتر هوا، همان گونه که نام آن به وضوح نشان میدهد فیلتر کردن هوا و جلوگیری از عبور ذرات معلق به داخل موتور خودرو است تا از این طریق مانع از آسیب به اجرای متحرک موتور خودرو شود اما بررسیها نشان میدهد فیلترهایی که به عنوان فیلترهای اسپرت به فروش میرسند حتی اگر از برندهای معتبر هم باشند در این زمینه ضعفهایی دارند. در آزمایشی که از سوی نشریه Fast Car میان شش نوع فیلتر هوای اسپرت و مقایسه آن با فیلترهای استاندارد خودرو در زمینه قدرت فیلتر کردن ذرات ترتیب داده شده بود مشخص شد فیلترهای اسپرت در این زمینه عملکرد بدتری نسبت به فیلتر استاندارد خودرو دارد به این معنی که میزان بیشتری از ذرات معلق توانایی عبور از آنها را دارند و این قطعا خبر خوبی برای مالک خودرو نخواهد بود چراکه این ذرات وارد موتور شده و میتوانند به راحتی بر روی جداره داخلی سیلندر خراش ایجاد کنند.
فیلترهای استاندار خودرو که اغلب از نوع کاغذی هستند در انواع مرغوب که مورد تایید شرکت خودروساز نیز قرار گرفته است میتوانند تا ۹۹ درصد ذرات را جذب کنند اما در شرایط برابر این رقم برای فیلترهای اسپرت در حدود ۷۰ درصد است. البته این مسئله الزاما به معنی وقوع یک فاجعه برای موتور خودرو نیست چراکه در شرایط معمول رانندگی و حرکت در خیابانهای شهری، میزان ذرات معلق در حد بالایی نیست و در آزمایشی که برای این منظور طراحی شده بهعمد حجم بالایی از ذرات معلق و غبار را بهکار بردهاند ضمن آنکه در طول آزمایش بیشترین میزان مکش مورد استفاده قرار گرفته است تا بهنوعی بدترین شرایط شبیهسازی شود، وضعیتی شبیه به اینکه در یک جاده خالی پشت سر کاروانی از خودروها با بالاترین دور موتور ممکن در حرکت باشید.
این شرایط هر چند شبیهسازی سنگینی است و در عمل برای یک خودروی عادی چنین شرایطی به ندرت پدید میآید اما به وضوح نشان دهنده ضعف فیلترهای هوای اسپرت در جذب ذرات است. این مسئله البته تا حد زیادی طبیعی و البته قابل پیشبینی بود چراکه در این فیلترها، با توجه به محدودیت ابعاد، طراحان ناچارند برای عبور حجم بیشتری از هوا از بافتهایی با تراکم کمتر استفاده کند و این مسئله در آزمایش میزان مقاومت این فیلترها در مقابل عبور جریان هوا نیز مشخص است چراکه تمامی آنها مقاومت کمتری نسبت به فیلتر استاندارد از خود نشان میدهند. به این ترتیب هوا با مقاومت کمتری وارد موتور خودرو میشود و این مسئله برای افزایش توان موتور ایده آل است اما در مقابل تراکم کمتر بافت فیلتر به معنای آن است که فواصل موجود در آن بیش تر از فیلترهای استاندارد است و به این ترتیب ذرات معلق بیشتر و البته درشتتری میتوانند از آن عبور کنند.
تولیدکنندگان این فیلترها البته در این زمینه تلاش کرده اند ترکیب مناسبی را از جریان هوا و قابلیت جذب ذرات ایجاد کنند و برای خودروهای اسپرت و شهری هم تا حد زیادی موفق شده اند اما اگر زیاد از خودرویتان در مسیرهای خاکی استفاده میکنید باید به این نکته توجه ویژه داشته باشید. البته فیلترهای هوای ویژه ای نیز طراحی شده است که به طور مشخص میتواند کارآیی خودرو را در زمان حرکت در نقاط با آلایندگی گرد و خاک زیاد ارتقا دهد و البته قابل شستشو هم هست اما این فیلترها معمولا نیاز به تعویض باکس فیلتر دارند و به راحتی نمیتوان بر روی هر خودرویی آنها را نصب کرد ضمن آنکه بعضی از فیلترهای اسپرت باید با روغن مخصوصی آغشته شوند تا بتوانند ذرات را به بهترین شکل جذب کنند که این مسئله بر روی بدنه آنها نوشته میشود و باید به این نکته توجه داشت.
فیلتر هوای اسپرت؛ خوب یا بد؟
فیلترهای هوای اسپرت (البته اگر از انواع مرغوب و معتبر باشند) میتوانند به میزان بسیار کمی بر قدرت خودرو اضافه کند که البته به طور عمومی آنقدر کم است که میتوان از آن چشمپوشی کرد ضمن آنکه در زمینه کاهش مصرف سوخت هم در دورههای کوتاه مدت تاثیری نخواهند داشت. این فیلترها در مقابل این افزایش اندک توان، خطر ورود ذرات ریز به موتور را افزایش میدهند که میتواند خطرناک باشد. با این شرایط استفاده از این کیتها به تنهایی بر روی خودروهای شهری و خانوادگی نمیتواند ایده خوبی باشد و تنها در صورتی که موتور خودرو در سایر بخشها مورد تقویت قرار گیرد، برای هوا رسانی بهتر به موتور باید از این کیتها استفاده کرد تا موتور بتواند همه توانایی خود را به نمایش بگذارد.
یک پاسخ
اطلاعاتی ندارم